Oznakowanie produktów bezglutenowych

PRODUKTY „NATURALNIE” BEZGLUTENOWE

Produkty naturalnie bezglutenowe, czyli nieprzetworzone wyroby, które w naturalnej postaci nie zawierają glutenu: ziemniaki, warzywa, owoce, mleko, mięso, ryby i jaja - nie posiadają jakiegokolwiek oznaczenia pod kątem glutenu.*)

Reguła ta nie dotyczy jednak przetworów na bazie bezglutenowych (w naturalnej postaci) składników, np. ryż paczkowany, kasza gryczana, kasza jaglana, skrobia ziemniaczana, płatki kukurydziane itp. gdyż wyroby te, w procesie produkcji mogły zostać zanieczyszczone glutenem, stąd mogą posiadać na opakowaniu napis:

• "produkt zawiera gluten" i tym samym być zabronione dla osób chorych na celiakię,
• "(produkt) bezglutenowy" jeżeli zostały przebadane pod kątem zawartości glutenu i spełniają normy dla bezglutenowej żywności.

Przy okazji należy podkreślić, że osobom chorym na celiakię zaleca się spożywanie z tej grupy wyrobów wyłącznie produktów adresowanych do osób chorych na celiakię, a więc przebadanych, posiadających opis słowny "(produkt) bezglutenowy".

PRODUKTY ADRESOWANE DO OSÓB STOSUJĄCYCH DIETĘ BEZGLUTENOWĄ, CZYLI POSIADAJĄCE OPIS SŁOWNY "(PRODUKT) BEZGLUTENOWY"

Produkt spożywczy adresowany do osób stosujących dietę bezglutenową - zgodnie z przepisami prawa - powinien posiadać opis słowny "(produkt) bezglutenowy". Tak oznaczony produkt musi spełniać normy dla żywności bezglutenowej, czyli zawierać nie więcej niż 20 ppm glutenu, a producent powinien potwierdzić ten fakt stosownymi badaniami.**)

Na opakowaniach produktów spożywczych dostępnych w Polsce spotyka się jednak różne sposoby oznakowania żywności adresowanej do osób nietolerujących glutenu:

• określenie "bezglutenowy", bezpośrednio w nazwie (własnej) produktu, np. makaron bezglutenowy
• określenie "bezglutenowy", przy wykazie składników
• "produkt bezglutenowy"
• "[produkt] nie zawiera glutenu
• "produkt wolny od glutenu"
• "bez glutenu"
• "produkt dietetyczny bezglutenowy"
• "gluten free", "glutenfrei" - przy produktach zagranicznych (niestety, nie zawsze importer/dystrybutor informacje o tym, że produkt jest bezglutenowy tłumaczy na język polski.

Również tak oznaczone produkty - zgodnie ze stanowiskiem GIS - są traktowane na równi z produktami bezglutenowymi, czyli powinny spełniać normy dla bezglutenowej żywności (zawierać nie więcej niż 20 ppm glutenu, a producent powinien potwierdzić ten fakt stosownymi badaniami).

Na rynku żywności można również spotkać produkty z opisem "produkt o (bardzo) niskiej zawartości glutenu" - produkty takie zawierają jednak do 100 ppm glutenu i nie mogą być spożywane przez osoby chore na celiakię.

DODATKOWE (DOBROWOLNE) OZNAKOWANIE GRAFICZNE

Na opakowaniach produktów spożywczych można również spotkać oznakowanie graficzne - znaki graficzne symbolizujące "przekreślony kłos" lub inne. 

 

 

Należy jednak podkreślić, że osoba chora na celiakię dokonując wyboru produktu powinna kierować się opisem słownym „produkt bezglutenowy”, a nie symbolem graficznym „przekreślonego kłosa” (lub też innym znakiem graficznym), gdyż symbolem „przekreślonego kłosa” oznaczane są również wyroby o niskiej zawartości glutenu, a więc te, które nie są zalecane chorym na celiakię.

*) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (EU) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności zakazuje producentom i dystrybutorom żywności stosowania informacji na temat żywności, które wprowadzałyby konsumenta w błąd, w szczególności co do cech, działań lub właściwości danego środka spożywczego, lub przypisywałyby danym środkom spożywczym właściwości lecznicze. A więc na produktach typu masło, mleko, ziemniaki, jabłka itp. nie można stosować opisu "(produkt) bezglutenowy, gdyż każdy produkt z tej grupy posiada tę samą właściwość, czyli jest bezglutenowy. 

**) Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) Nr 828/2014 z dnia 30 lipca 2014 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat nieobecności lub zmniejszonej zawartości glutenu w żywności

***) Przykładowe znaki towarowe zastrzeżone przez firmy Mlekpol, Hame i Bacówka.